قوانين حقوقي را بياموزيم

1

* دندان‌پزشكي در يك درمانگاه،  دندان 8  پائين سمت راست بيماري را مي‌كشد.  پس از مدتي،  بيمار با اعتراض بر مي‌گردد و ادعا مي‌كند: دندان‌پزشك تاج دندان 7  سمت راست پائين را شكسته و به ريشة آن آسيب رسانده است .دندان‌پزشك با این تصور که بیمة مسئولیت مدنی دارد و مشکلی برایش پیش نمی آید، خطاي خود را مي‌پذيرد و پرداخت ریالی خسارت وارده را به عهده می گیرد.
 با اين كه دندان هنوز كشيده نشده بود، چون از نظر كميسيون كارشناسي اين دندان از بين رفته تلقي مي‌شد خسارتِ وارده معادل دية يك دندان خلفي ( 5/2 % دية كامل يك مرد ) تعيين گرديد.
دندان‌پزشك در مقام دفاع می بايست با داشتن و ارائة مدارك پزشكي از قبيل راديوگرافي اوليه، مطالب پروندة پزشكي و طرح درمان، اقدام مي كرد. بديهي است در اين مورد مشخص چون كارشناسان دندان‌پزشك را مقصر تشخيص داده اند، داشتن رضايت نامه و اخذ برائت نامه در رفع يا توجيه مسئوليت مؤثر نمي باشد. دندان پزشک چون از ابتدا تامین خسارت وارده را پذیرفته است در استفاده از بیمه دچار مشکل خواهد شد.

* جواني 15 ساله كه خانواده‌اش نسبت به آبسة دنداني‌اش كم توجهي نشان داده بود، با افزايش عفونت ناشي از فعاليت‌هاي خطرناك باكتري‌هاي بي هوازي، به سرعت حالش به وخامت گرائيده و دچار آبسة عمقي گردن مي‌شود. بيمار را به بخش اورژانس بيمارستان مي‌رسانند و توسط جراح فك و صورت، عمل جراحي انجام مي‌شود. متاسفانه به علت تاًخير در رساندن بيمار به بيمارستان، با گسترش فوق العادة عفونت، علائمي از بروز قانقاريا و ... در منطقة حياتي گردن و ميان سينه، حال بيمار به وخامت مي‌گرايد و پس از 4 روز بستري بودن در بخش مراقبت‌هاي ويژه، پيش از آن كه عمل جراحي ديگري بر رويش انجام شود،  در اثر سپتي سمي مي‌ميرد.
خانوادة بيمار جوان، پزشكان و كادر بيمارستاني را به كوتاهي در انجام وظيفه متهم كرده و مرگ بيمار خود را ناشي از اعمال آنان معرفي و شكايت مي‌كنند. 
كميسيون كارشناسي پس از بررسي پرونده و اعمال جراح و كادر بيمارستاني، مشخصات بيماري و چگونگي گسترش و سرنوشت چنين فرايندي، شكايت خانوادة بيمار را نادرست ارزيابي كرد و اعلام نمود: دندان‌پزشك درمان گر و كادر پزشكي همراهش مرتكب قصور پزشكي نشده اند.

* بيماري از دندان‌پزشك خود شكايت مي‌كند و مدعي مي‌شود دندان‌پزشك به نادرست كلية دندان‌هاي باقي ماندة وي را كشيده است و با اين كار موجب بي دنداني كامل،  اختلال در جويدن غذا و تغيير شكل ظاهري وي شده است.
 كميسيون كارشناسي به بررسي داده‌هاي موجود زير پرداخت:  1) راديوگرافي تشخيصي 2) پروندة پزشكي و طرح درمان 3) امضاي بيمار در پاي پرونده و طرح درمان 4) اين تشخيص كه آيا دندان‌هاي باقيمانده ارزش عضوي داشته و كشيدن آن‌ها انديكاسيون داشته است يا خير . 
كميسيون كارشناسي روش اتخاذ شده براي تشخيص، رضايت بيمار و نحوة درمان بيمار را  علمي و اصولي تشخيص داد وكار دندان‌پزشك را قصور پزشكي ندانست.

اين ها نمونه هائي بود از شكايت هرروزة مراجعه كنندگان به درمانگاه ها و مطب هاي دندان پزشکان. آگاهي از مسائل حقوقي و قوانين جاري بر دانشگاه هاي علوم پزشكي و درمانگاه ها و مطب ها مي تواند به دانشجويان و فارغ التحصيلان كمك كند نوع رابطة خود را با دنياي پيرامون، بر اساس ضوابط و مقررات حقوقي تدوين كنند و از دردسر و مشكلاتي كه به ناچار روي خواهد داد، بگريزند.
دانشگاه ضوابط و مقرراتي دارد كه دسترسي به آن دشوار نيست ولي قوانين بيرون دانشگاه، از مقررات دوران طرح گرفته تا مطب داري و كار در درمانگاه ها پيچيده تر و دسترسي به آن دشوارتر است. دندان‌پزشك، چه زماني كه مي خواهد مطبي را افتتاح كند و چه وقتي كه بر اساس قراردادي معين مي خواهد در يك درمانگاه كار كند و يا دستياري استخدام كند و یا مسؤول فنی کلینیکی شود، بايد بداند كه سرنوشت كاري اش با ضوابط و مقرراتي گره خورده است و چه بخواهد و چه نخواهد ملزم به رعايت آن است و جهل به قانون موجب تبرئه نمي شود.
آگاهي به قانون ها و آئین نامه ها فقط براي پاسخ گوئي به دادگاه نيست . از همان گام اول، اگر فعاليت شغلي و صنفي بر اساس مقررات حقوقي تنظيم شود، مي توان از تنش هاي نا گزير يك زندگي فعال اجتماعي به خصوص از نوع حرفة دندان‌پزشكي كه هر روز چندين بار خطر جدي تهديد آميز وارد محل كار شان مي شود، گريخت.
همکاران حقوق دان ما خوب می دانند که امکان صدور رای متفاوت برای یک پدیدة مشخص و معین وجود دارد. بنابراین، از آنان تقاضا می کنیم در بارة مورد های ارائه شده نظر تخصصی و قانونی و شخصی شان را برای اطلاع رسانی به همکاران دیگر در اختیارمان قرار دهند. ما آثار همکارانمان را بدون دست کاری چاپ خواهیم کرد.
ما از همة همكاران دعوت مي كنيم با شركت در اين گونه بحث ها  نه تنها سطح دانش حقوقي را بالاتر ببرند و پاسخ بسياري از پرسش هاي ناگفته و يا پاسخ داده نشده را بيابند و زندگي شغلي خود را بر پاية دستاورد هاي جديد حقوقي تنظيم كنند بلكه با انتقال تجربيات خود به ديگران و در حركت رو به جلوی سازماندهي جامعة پزشكي بر اساس آگاهي از قوانين و اجراي مسؤولانة آن، هم سنگ با دنياي رو به بهبود روابط انسان با انسان و انسان با جامعه شركت نمايند.